در انتهای فصل 2013-2014 مسابقات جام جهانی 2014 برزیل برگزار گردید و در این مسابقات آلمان توانست قهرمانی جهان را برای چهارمین بار به دست آورد و جام را به خانه ببرد. در مورد شیوه بازی تیم آلمان در این مسابقات سخن های زیادی گفته شده است و عده ای بر این باور هستند که حضور پپ گوآردیولا در فوتبال آلمان و تیکی تاکای او سبب موفقیت تیم ملی آلمان بوده است. ولی آیا می توان قهرمانی تیمی مثل آلمان که خود در دنیای فوتبال صاحب سبک است و سالها برای این موفقیت برنامه ریزی کرده است را به پای حضور پپ در بایرن و تیکی تاکای او دانست. در واقع حضور پپ و تیکی تاکای او در تیم ملی آلمان و افکار سرمربی تیم تاثیر گذار بود ولی بیشتر این تاثیرات در جهت منفی قرار داشت. در واقع تیم ملی فوتبال آلمان به خاطر برنامه ریزی های بلند مدت فدراسیون فوتبال این کشور و سرمایه گذاری در تیم های پایه و مربیگری شخصی که سال ها با این تیم بوده است و آشنایی کامل به تیم و بازیکن ها داشته است، بود.
تیم جوان جام 2010 به شکوفایی کامل رسیده بود و بازیکنان جوان هر کدام به درجه بالایی از پختگی رسیده بودند. موید این مطلب سیر تحولی باشگاه بایرن می باشد که شاکله اصلی تیم ملی آلمان نیز است. این تیم نیز سال به سال با پختگی و پیشرفت بازیکنان جوانش بهتر شد تا سرانجام در سال 2013 توانست از این عوامل بهره گیرد و به قهرمانی اروپا دست یابد. تیم ملی آلمان نیز دارای همان شاکله و سبک بازی بود و حضور تنها یک ساله یک مربی نمی تواند چندان در آن موثر باشد. با این تفاسیر تیم آلمان به مصاف حریفان خود می رفت و یوآخیم لو از افکار گوآردیولا نیز استفاده می کرد ولی این افکار و تاثیر آن در بازی تیم آلمان باعث شد تا این تیم در بازی هایی متزلزل نشان دهد و نمونه بارز آن بازی در برابر الجزایر بود که نزدیک بود باعث خداحافظی تیم از جام شود. یکی از این تغییرات، آوردن فیلیپ لام کاپیتان تیم به میانه میدان بود که عملا کارایی او را به شدت نسبت به مدافع راست بودن پایین آورده بود. با اعتراضاتی که در رسانه های آلمانی به شیوه بازی تیم شد، یوآخیم لو به سبک معمول تیم برگشت و در بازیهای آخر آن را ادامه داد.
با حضور پپ در فصلهای بعد در بایرن سبک وی نیز بیشتر در تیم جا می افتاد و تیم در همه بازیها مالکیت توپ را داشت و نتایج بسیار درخشانی هم می گرفت. اما چیزی که در نتایج تیم در آن سال ها توی ذوق می زد، نمایش بسیار ضعیف تیم در بازی های خارج از خانه در اروپا بود و همچنین دفاع شکننده تیم که به خصوص در بازی های مهم به چشم می آمد. دو سال دیگر حضور پپ در بایرن نیز با ناکامی در اروپا سپری شد و بایرن در دو نیمه نهایی پیاپی در مقابل دو تیم اسپانیایی دیگر یعنی بارسلونا و اتلتیکو مادرید حذف گردید. البته در اینجا در دفاع از پپ باید دو نکته را مد نظر قرار داد. اول اینکه تیم طبق روال هر ساله در پایان فصل و در مقاطع حساس با مصدومیت بازیکنان کلیدی خود رو به رو می شد و این نکته به خصوص در بازی در برابر بارسلونا بسیار به چشم آمد و حداقل سه مهره اصلی تیم یعنی آرین روبن، فرانک ریبری و داوید آلابا در آن بازی حضور نداشتند. دوم اینکه علیرغم حذف در مقابل تیم های اسپانیایی، بایرن در مقابل آنها بسیار خوب ظاهر شد و به خصوص در بازی برگشت در مقابل اتلتیکو مادرید این تیم را در نیمه زمین خود حبس کرده بود.
گوآردیولا تا پایان قرداد 3 ساله خود در بایرن ماند و پس از آن راهی منچسترسیتی انگلستان شد. در میانه سال سوم حضور پپ در بایرن و بعد از مشخص شدن رفتن او از تیم، مدیران بایرن کارلو آنجلوتی ایتالیایی را به سمت مربیگری تیم خود برگزیدند. تیم آنجلوتی در مقایسه با تیم پپ چندان تفاوتی نمی کرد و همچنان پاسکاری های زیاد در تیم نمایان بود. در سال اول مربیگری آنجلوتی، بایرن در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان برابر رئال مادرید قرار گرفت که در مجموع رفت و برگشت با نتیجه 6 بر 3 مغلوب رئال شد و از گردونه مسابقات خارج شد. در بازی برگشت دیدار دو تیم داوری بازی به وضوح به نفع رئال مادرید بود، به صورتی که دو گل از چهار گل این تیم در آن بازی در شرایط آفساید به ثمر رسید. سال اول آنجلوتی تنها با گرفتن بوندسلیگا به پایان رسید.
سال دوم نیز به طرز بسیار بدی آغاز شد و نتایج بسیار ضعیف تیم در بازی های پیش فصل گویای این مطلب بود. در آغاز فصل 2017 - 2018 تیم در مسابقات بوندسلیگا ناموفق ظاهر شد و نمونه آن شکست در برابر هوفنهایم بود و بایرن را از صدر جدول دور کرده بود. کم کم زمزمه مشکل بازیکنان تیم با کادر فنی به گوش می رسید و این مورد را به وضوح می توان در بازی با پاریسن ژرمن در دور گروهی لیگ قهرمانان آن سال دید. در این دیدار بازیکنانی مثل آرین روبن، فرانک ریبری، متس هوملز، ژروم بوآتنگ در کمال تعجب در ترکیب تیم قرار نگرفتند. تیم در این بازی به همان شیوه پاسکاری بیهوده می پرداخت و مالکیت بازی را در دست داشت ولی سرانجام با سه گل مغلوب شد. پس از این بازی کارلو آنجلوتی از کار برکنار شد و مربی محبوب مونیخی ها یعنی یوپ هاینکس جای او را گرفت. با قبول مربیگری مجدد بایرن، آن هم با این وضعیت نامطلوب و در میانه فصل، هاینکس به نوعی ریسک این کار را قبول کرده بود. نتایج بایرن در ادامه فصل با یوپ، بسیار خوب پیش می رفت و بایرن بار دیگر صدرنشینی خود، در بوندسلیگا را به دست آورد و تیم به میزان زیادی از مالکیت توپ و پاسکاری های زیاد به بازی مستقیم و سرعتی سابق خود بازگشته بود. این فصل هم با حذف بایرن در مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان برابر رئال مادرید به پایان رسید.
اما در عرصه ملی و تیم ملی فوتبال آلمان، دو سال پس از جام جهانی برزیل، تیم ملی آلمان بیش از پیش به سبک مالکیت بالای توپ و پاسکاری های زیاد و یا به عبارتی تیکی تاکا روی آورده بود و نتیجه آن حذف در مرحله نیمه نهایی جام ملت های اروپا یا یورو 2016 بود که در مرحله نیمه نهایی مسابقات دو بر صفر مغلوب فرانسه شد. چیزی که در این مسابقات و به خصوص در بازی مقابل فرانسه مشهود بود، نداشتن یک تمام کننده قهار در خط حمله تیم بود. بازیکنی مانند میروسلاو کلوزه قبلا این نقش را برای تیم آلمان ایفا می کرد. ولی شاید بتوان این مشکل را تا حد زیادی مربوط به سبک بازی تیم دانست. با توجه به شناخته شدن سبک بازی تیم و مالکیت توپ بالا، تیم های حریف و به خصوص تیم های ضعیف تر، روی به دفاع می آوردند و تقریبا تمام بازیکن های خود برای دفاع کردن به کار می گرفتند و بین توپ و دروازه قرار می گرفتند. نتیجه این نوع بازی تدافعی و در سوی مقابل تیکی تاکای آلمانی باعث ناکامی گلزنی ژرمن ها در زمین می شد و بیشتر شاهد پاس های رو به عقب و بازی در عرض بودیم و مرتب توپ با پاسکاری های زیاد از چپ به راست زمین تغییر مکان می داد و در نهایت به خاطر عدم توفیق در نفوذ از عمق، بازیکن های کناری مجبور به کشیدن سانتر بر روی دروازه بودند و در اکثریت قریب به اتفاق موارد، با ضربه سر بازیکنان حریف توپ دور می گشت. این مورد در بازی نیمه نهایی با فرانسه کاملا مشهود بود و باعث حذف آلمان از مسابقات شد.
دلیل این سبک بازی در تیم ملی آلمان را این بار می توان به حضور پپ گوآردیولا در فوتبال آلمان و الگو برداری یوآخیم لو از شیوه بازی او دانست که در واقع در این زمان بازیکن های بایرن که شاکله اصلی تیم ملی آلمان را تشکیل می دادند کاملا بعد از سه سال بازی با این شیوه با آن کاملا خو گرفته بودند. دو سال بعد یعنی در جام جهانی امسال در روسیه تیم فوتبال آلمان همین سبک را با همان اکثر بازیکنان قدیمی که در تیم مانده بودند اجرا می کرد و همین باعث شده از ایجاد موقعیت زیاد و به ثمر رساندن گل در بازیها ناکام باشند که نمونه کامل آن را در بازی سوم برابر کره جنوبی شاهد بودیم. حذف تیم آلمان در همان دور گروهی مسابقات که با رتبه آخر در گروه همراه بود تا حد زیادی نشان داد که این نوع سبک بازی، حداقل با این مقدار از مالکیت توپ و پاسکاری های زیاد در تیم آلمان و فوتبال آن کشور دوام نخواهد آورد و ژرمن ها باید طرحی دیگر برآرند و تا حد زیادی به شیوه سنتی بازی خود روی آورند.
اما در آخر می توان گفت، گرچه در اینجا ما، از دید خود شکست تیکی تاکا در فوتبال آلمان را اعلام می کنیم، ولی به طور کلی تر می توان ار ناکارآمد بودن این سبک در دوران جدید فوتبال سخن گفت تا جایی که حتی اسپانیایی ها که مبدع این سبک از بازی بوده اند نیز با مشکلاتی مشابه با تیم آلمان در جام جهانی 2018 دست و پنجه نرم می کردند و سرانجام تیم ملی این کشور با شکست در ضربات پنالتی مقابل روسیه در مرحله یک هشتم نهایی مسابقات از گردونه رقابت ها خارج شد.
نویسنده: پدرام (ادمین)
